Het verhaal van het schilderij “Gorcum gezien vanaf de westzijde”
Sotheby’s in New York
De Historische Vereniging ‘Oud Gorcum” werd gewezen op een schitterend schilderij dat aangeboden werd op een veiling van Sotheby’s in New York eind januari 2021. “Gorinchem gezien vanaf de westzijde” toegeschreven aan Jan van Kessel (1641 – 1688 Amsterdam) een vrij onbekende schilder en is niet gesigneerd. Het schilderij ziet er erg goed uit, het sprankelt je te gemoed en Gorinchem is goed te herkennen. Het is jarenlang een onderdeel geweest uit de collectie van de bekende kunst -kenners en -verzamelaars het echtpaar David en Louis Carter uit New York. Het schilderij kwam oorspronkelijk eind 18de eeuw uit de collectie van Cornelis Sebille Roos uit Amsterdam en is daarna regelmatig verhandeld zelfs door Goudstikker uit Amsterdam (is daar voor de oorlog al uit verhandeld).
Het schilderij is geschilderd in een lichte groene kleur en gaf heel duidelijk de ‘Skyline’ van Gorinchem weer uit de 17de eeuw. De Grote Toren, de toren van het voormalige stadhuis (hoewel niet helemaal conform de waarheid), de toren van de Heilige Geestkapel, de ui-vormige toren van de St Joris Doelen en het Tolhuis. Dit alles vanaf de voormalige Wolpherensedijk met op de voorgrond de Zwaanspolder en wat personages en schapen. Het was niet bekend dat dit schilderij van Gorinchem bestond. Een heel mooi en helder schilderij, een aanwinst voor Gorinchem?
De opbrengst was dan ook op internationaal niveau. Minimaal bedrag dat het op moest brengen is $26.000 en geschatte opbrengst volgens het veilinghuis $30.000 tot $50.000. Daarbij komen nog wat kosten bij zoals “Buyers Premium” van 25%, Overhead Premium 1%, 9% BTW omdat het geïmporteerd wordt uit de VS. Daarnaast natuurlijk nog de transportkosten ca € 2.000,- en dan nog een kleine €5.000,- Gelukkig staat de Dollar laag € 0,82. Maar wanneer alles goed gaat dan zijn de totale kosten om het in Gorcum te krijgen en goed zichtbaar te maken toch ruim €60.000. Een heel bedrag maar is het waard om een dergelijk schilderij in Gorinchem te hebben
Een ontdekking
Echter wanneer we er aandachtiger naar keken kwam er toch iets bekends in voor. Die westkant was al enigszins bekend, er was toch ook een tekening van Eeckhout die in Parijs ligt. Daarnaast is er een schilderij in het museum dat twee keer zo groot is en waar ook een stuk van het westen van Gorinchem op staat. Echter deze is toegeschreven aan Jan-Hendrick de Meijer (ca 1620 – 1689/1698) en ook niet gesigneerd. Het is moeilijk te zien het hangt op twee meter hoogte, is donkerder is en slecht aangelicht (veel reflectie). Naast de stad is er zicht op de Merwede. Het stuk is al lang in het bezit van het museum en hing altijd op de kamer van onze voormalige burgemeester Van Rappard. Deze had er ook een nieuwe lijst om laten ontwerpen geheel in stijl met de andere meubels in zijn kamer. Punt is wel dat het schilderij nu bijna 50 kg weegt.
Expeditie naar het museum
Op naar het museum met fototoestel en meetlat om zaken helder te krijgen.
Het stuk dat hangt bij binnenkomst aan de rechterkant (oostzijde) van de 1ste verdieping van de Historische Collectie. Het hangt hoog dus de trap erbij om het goed te kunnen zien en op te kunnen meten.
Het doek is hoog 75 cm en de breedte 160 cm. Het schilderij uit New York heeft een afmeting van 53,3 x 65 cm maar daar zit dan ook iets minder lucht boven de stad.. Maar het meest opvallende is toch wel het feit dat afbeeldingen exact gelijk zijn. Het aangezicht van de stad, de reiziger op de voorgrond, de herder en zijn schapen, de pratende mensen. Alleen het schilderij in New York is maar de helft van dit schilderij in Gorinchem! Het schilderij van Sotheby’s is dus maar de helft van een schilderij waarbij ergens op de wereld nog een helft van is, dat waarschijnlijk “Riviergezicht op Gorinchem” zal heten en mogelijk wel rechtsonder gesigneerd door waarschijnlijk een andere naam dan Jan van Kessel.
Het schilderij werd verkocht $55.000, tegen de €65.000 inclusief alle kosten.
Nog te zien op de website van Sotheby's https://www.sothebys.com/en/buy/auction/2021/master-paintings-part-ii/a-view-of-gorinchem-from-the-southwest
Hieronder een fotogalerij helaas met wat technische problemen, maar met geduld ziet u alle foto's min of meer. Er wordt aan gewerkt.